Hôm nay mình đi ăn trưa ở 1 nhà hàng Hội An nhỏ và ấm cúng. Quán vắng, chỉ 3 bàn có người, trong đó có 1 gia đình gồm ông bà, ba và 2 cháu trai ngồi chung.
Bạn lớn, chừng 9-10 tuổi, chạy chơi và lỡ tay làm rớt bể 1 cái ly (mình không chắc do nhìn không kịp) trưng trên kệ của quán. Ngay lập tức, bạn nói “Tại con không thấy…” và người lớn trả lời “Thấy chưa, đã nói đừng chạy”, “Ngồi xuống yên 1 chỗ đi”, “Ăn nhanh còn đi học”.
Mình thấy lạ kỳ ghê. Sao không bắt bạn chịu trách nhiệm với việc mình làm? Nên mình nói lớn vừa đủ cho bên đó nghe “Đáng lý phải bắt bé chịu trách nhiệm cho việc mình làm chứ.” Thì bên đó, ba của bạn lên tiếng “Chút nữa Ba hỏi bao nhiêu tiền rồi đem trả” và những người lớn còn lại cũng tiếp lời, nhưng vấn đề là, họ chỉ nói về tiền và đền tiền(!) Mình lại nói “Đền tiền là tất nhiên rồi. Nhưng quan trọng phải bắt xin lỗi chứ”, thì ông ba bàn bên đó nói “Vậy giờ chị muốn sao?” Mình định nói tiếp nữa thì người nhà bên đó lên tiếng gì mình nghe không rõ nên bên kia im, mình cũng im. Với lúc đó mình cũng không chắc là “bên đó” đang nói với “bên này” nên cũng không tiếp tục. Giờ nghĩ lại, hình như là đang nói với mình thiệt.
Nếu mà mình có cơ hội, mình sẽ nói với họ những suy nghĩ của mình. Quan điểm của mình là,
Trẻ nên được dạy cách chịu trách nhiệm với hành động của mình và không đổ lỗi cho hoàn cảnh. Bồi thường thiệt hại là điều đương nhiên phải làm, và nếu có thể, tiền bồi thường nên được trích từ tiền để dành hoặc tiền tiêu vặt ba mẹ cho trẻ định kỳ. Trong trường hợp giá trị món đồ lớn hơn số tiền trẻ có, trẻ sẽ phải làm 1 việc gì đó hoặc chịu 1 thiệt thòi nào đó (như làm gấp đôi việc nhà, hoặc không được mua sách/đồ chơi trong vòng 1 tháng, v.v…) để trẻ hiểu được lỗi mình gây ra có thể mang đến thiệt hại vật chất.
Nhưng trên hết, mình tin rằng trẻ cần, rất cần được dạy cách nói “Xin lỗi. Con rất tiếc vì…” trong những trường hợp như vầy. Nói xin lỗi là 1 cách giúp trẻ nhìn nhận cái sai của mình, và luyện tập lòng can đảm để nhận sai, và sửa sai, và rút ra kinh nghiệm cho bản thân. Xin lỗi, 2 chữ ngắn vậy thôi, mà rất nhiều bạn nhỏ, trong đó có học trò mình, tập hoài vẫn chưa nói được 1 cách chân thành.
Giá trị con người nằm ở nhân cách, tiền bạc là công cụ mà thôi. Và công cụ chỉ hữu dụng khi nằm trong tay 1 người có nhân cách.
Nguồn ảnh: https://www.callcentrehelper.com/sorry-for-the-inconvenience-offer-genuine-apology-152816.htm
Cảm ơn bạn